تمامی لوازم پیرامون ما که از اندکی هوشمندی و توانایی محاسبه برخوردار باشند بر اساس منطق فازی که از ابداعات دانشمند برجسته ایرانی، پروفسور لطفی‌زاده است، طراحی شده‌اند. این منطق جهان علم و صنعت را دگرگون ساخته و بين بله و خير (منطق کلاسیک ارسطویی) منطق «شايد» را که تا سال 1970 ماشين و کامپيوتر از تشخيص آن عاجز بودند، ارائه کرده است. به ‌طور مثال در ماشين‌هاي لباس‌شویي با سيستم كنترل اتوماتيك فازي، ماشين مي‌تواند ضمن برآورد مقدار و تشخيص جنس لباس‌ها ميزان تميزي و چرکي آن‌ها را حدس زده و بر اساس يافته‌هاي خود حرارت آب، مقدار آن و نيز سرعت چرخش ماشين را تعيين كند.



پروفسور «لطفي‌زاده» که در جهان علم به پروفسور «زاده» مشهور است در سال 1921 در شهر باکو در جمهوري آذربايجان به دنيا آمد. مادرش پزشکی روس و پدرش روزنامه‌نگار ايراني اهل اردبیل بود. او در سن 10 سالگي همزمان با حکومت ديکتاتوري استالين و در اثر شيوع قحطي در سال 1931، به همراه خانواده مجبور به مراجعت به خانه پدري‌ شد و در تهران زندگي جديدي را شروع کرد. لطفي‌زاده در کالج البرز تهران تحصيلات متوسطه را به پايان رساند و در کنکور سراسري، مقام دوم را کسب کرد. او در سال 1942 رشته برق و الکترونيک دانشگاه تهران را با موفقيت به پايان رساند و هنگام جنگ جهاني دوم براي ادامه تحصيلات به امريکا رفت و دوره فوق‌ليسانس مهندسي برق را در انستيتوتکنولوژي ماساچوست (MIT) گذراند. سپس در سال 1949 موفق به دريافت درجه دکتراي خود از دانشگاه کلمبیا شد و در فاصله سال‌هاي 1963 تا 1968، رياست دانشکده مهندسي برق دانشگاه کاليفرنيا در برکلي را عهده‌‌دار بود. در سال 1965 وي تئوري و منطق فازي‌ را پايه‌گذاري کرد و در يک مقاله علمي، مفهوم مجموعه فازي را بر اساس زبان طبيعي معرفي کرد. بر خلاف آموزش سنتی در رياضی، او منطق انسانی و زبان طبيعت را وارد رياضی کرد. اگر در‌ رياضی، دو رنگ سياه و سفيد را صفر و يک تصور کنيم، منطق رياضی، طيفی جز اين دو رنگ سفيد و سياه نمی‌بيند و نمی‌شناسد، ولی در مجموعه‌های نامعين منطق فازی، بين سياه و سفيد مجموعه‌ای از طيف‌های خاکستری هم لحاظ می‌شود و به اين طريق فصل مشترک ساده‌ای بين انسان و کامپيوتر به ‌وجود می‌آيد. پس از این معرفي، بيش از 15 هزار مقاله علمي توسط دانشمندان جهان درباره منطق فازي و کاربردهاي گسترده آن،‌‌ در نشريات علمي منتشر شد و در حدود 3 هزار درخواست ثبت اختراع در اين زمينه در کشورهاي مختلف به‌ عمل آمد.



این منطق اولين بار در سال 1974 در اروپا برای تنظيم دستگاه توليد بخار در يک نيروگاه، کاربرد عملی پيدا کرد. با پيشرفت چشمگير ژاپن در عرصه وسائل الکترونيکی، در سال 1990 کلمه «فازی» در آن کشور به عنوان «کلمه سال» شناخته شد. امروزه 12 ژورنال علمي دنيا که در عناوين آن‌ها کلمه «فازي» ديده مي‌شود به چاپ مي‌رسد. پروفسور لطفي‌زاده به طور رسمي از سال 1991 بازنشسته شده و مقيم سانفرانسيسکو‌ است. وی به‌ هنگام فراغت به سرگرمی محبوبش عکاسی می‌پردازد. تاکنون شخصيت‌های معروفی همچون روسای جمهور امريکا، ترومن و نيکسون، رو به دوربين وی لبخند زده‌اند. سرگرمی ديگر لطفی‌زاده «Hi-Fi» است. او در اتاق نشيمن خود بيست و هشت‌ بلندگوی حساس تعبيه کرده تا به موسيقی کلاسيک گوش کند. او در فاصله سال‌هاي 1986 تا 2001 ميلادي چهارده دكتراي افتخاري از دانشگاه‌هاي فرانسه، آلمان، ايالا‌ت متحده، كانادا، اسپانيا، آذربايجان، چك و لهستان دريافت كرده است. همچنین موفق به كسب بیش از ده مدال و نشان افتخار و حدود پانزده جایزه بین‌المللی از موسسات علمي جهان، به ويژه انجمن بين‌المللي مهندسان برق و الكترونيك، IEEE شده است. از آخرین افتخارات وی می‌توان به کسب بیش از 12 دکترای افتخاری و جایزه دیگر در چهار سال اخیر اشاره کرد. او در سخنرانی خود در دانشکده فنی برلین در سال 2005، مطالبی را در مورد اوضاع مهاجران در کشورهای غربی بیان کرد: «می‌خواهم مقايسه‌ای کنم بين جامعه ايرانی‌ها در امريکا، کانادا و آلمان. يک فرق اساسی این است که ايرانی‌هاي مقيم کانادا برای دولت کار می‌کنند. ولی آنچه در برلين متوجه شدم، اين است که ايرانی‌ها يا در صنايع و يا در دانشگاه‌ها کار می‌کنند و نديدم که يک ايرانی در استخدام دولت آلمان باشد. به گمان من اين موضوع مربوط می‌شود به اين‌که آلمان يک جامعه سنتی است و يک فرق اساسی‌ بين خارجی‌ها و آلمانی‌ها وجود داشته و دارد. اين مسئله فقط مربوط به آلمان نيست، مربوط به تمام کشورهای اروپايی است». به نظر او امروزه اوضاع در کانادا و امريکا عوض شده است ولی مهاجران همچنان با محدويت در ارتقای اجتماعی، مانند ریاست بر یک دانشگاه معتبر، مواجهند.



نظر او در مورد ملیتش چنین است: «مهم نیست که من امریکایی هستم یا روس یا ایرانی یا آذربایجانی و یا هر جای دیگر، من از همگی این فرهنگ‌ها تاثیر گرفته‌ام و احساس آرامش و راحتی از همگی آنان دارم. سرسختی، کله‌شقی و نترسیدن از گرفتار شدن در مباحثه عادت بسیاری از ترک‌هاست. این هم قسمتی از شخصیت من است. من می‌توانم بسیار سرسخت باشم. این همان چیزی است که برای من در راه خلق منطق فازی‌ مفید بوده است».